На тры дні Гомель стаў літаратурнай сталіцай Беларусі — у чарговы раз гасцінны горад над Сожам сустракаў сяброў з Беларусі, Расіі і Украіны. Адкрыццё XVI Міжнароднага фестываля-свята “Славянскія літаратурныя дажынкі-2021” адбылося ў санаторыі “Машынабудаўнік” ААТ “Гомсельмаш” на прыгожым беразе ракі.
Падчас урачыстай цырымоніі за шматгадовую падтрымку творчых ініцыятыў пісьменнікаў Гомельскай вобласці наш раён узнагароджаны Міжнароднай літаратурнай прэміяй імя Кірылы Тураўскага. Медаль “Кірыла Тураўскі. Асветнік. Уклад у літаратуру” старшыня абласнога аддзялення грамадскага аб’яднання “Саюз пісьменнікаў Беларусі” Уладзімір Гаўрыловіч уручыў старшыні Гомельскага раённага Савета дэпутатаў Вікторыі Ладуцька.
Падчас урачыстай цырымоніі адкрыцця бібліятэчная сетка і гісторыка-краязнаўчы музей Гомельскага раёна прадставілі выставы і цікавыя фотазоны, у выкананні бібліятэкараў гучалі вершы беларускіх паэтаў, у тым ліку нашых землякоў, напрыклад, Міхася Башлакова.
Традыцыйнае запальванне трох свечак — сімвала яднання трох братніх народаў — стала сігналам пачатку маштабнага літаратурнага форуму. Яго ўдзельнікаў і гасцей віталі кіраўнік галоўнага ўпраўлення ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі аблвыканкама Дзяніс Язерскі і старшыня Гомельскага раённага Савета дэпутатаў Вікторыя Ладуцька. Яны павіншавалі ўсіх са святам літаратуры і пажадалі, каб творчыя ідэі, якія будуць выказаны падчас дыскусійных пляцовак і “круглых сталоў”, у хуткім часе ператварыліся ў мастацкія творы. У ліку пачэсных гасцей на свяце слова быў народны артыст і член Саюза пісьменнікаў Беларусі Эдуард Ханок. На сустрэчу з ім прыйшлі шматлікія прыхільнікі ягонай творчасці.
Як зазначыў заснавальнік “Славянскіх літаратурных дажынак” Уладзімір Гаўрыловіч, сёлета шматлікія творчыя сустрэчы падпарадкаваны асноўнай тэме — захаванню гістарычнай памяці сродкамі літаратуры і мастацтва:
— Гэта наш абавязак перад героямі Вялікай Айчыннай вайны, перад гісторыяй, сучасным і будучым пакаленнямі. Невыпадкова, што падчас “Славянскіх літаратурных дажынак” на вуліцы Савецкай у Гомелі адбылася знакавая падзея: адкрыццё інфармацыйнай дошкі, прысвечанай 80-годдзю пачатка Вялікай Айчыннай вайны і выхаду агітплаката “Раздавім фашысцкую гадзіну!”
На гэтым акцэнтаваў увагу і Васіль Дварцоў, намеснік старшыні Праўлення — генеральны дырэктар Саюза пісьменнікаў Расіі, дзеючы член Акадэміі расійскай славеснасці:
— Зараз супраць славянскіх народаў ідзе ціхая вайна: нашы ворагі імкнуцца падмяніць паняцці і перапісаць гісторыю. Таму асноўная тэма літаратурнага форуму, лічу, выбрана актуальная — захаванне памяці пра тых, хто ваяваў супраць фашызму. Напярэдадні я закончыў аповесць “1943. Каўчэг” пра нямецкую акупацыю. Ведаеце, “пагружэнне” у тэму, работа з архіўнымі дакументамі, дзе апісваюцца жудасныя падзеі таго часу, і дагэтуль не даюць мне спакою. Мы, літаратары і творцы мастацтваў, павінны праз даступныя нам сродкі расказваць пра сапраўдныя падзеі таго часу, каб нашы дзеці і ўнукі ведалі, якое зло нясе фашызм.
На гасцінную гомельскую зямлю Васіль Дварцоў прыязджае ўжо некалькі разоў. Сёлета ў шматлікай расійскай дэлегацыі — літаратары з Масквы, Калугі, Краснадара, Бранска і іншых рэгіёнаў.
Неаднойчы наведвае сяброў-пісьменнікаў з Гомельшчыны і літаратар з украінскай Дабранкі Сяргей Каваленка. Акрамя таго, што ён — майстар слова, удзельнік міжнароднага і ўкраінскага саюзаў пісьменнікаў, да таго ж яшчэ і калекцыянер цацак: у яго — самы вялікі прыватны музей на Украіне. Дадому Сяргей Аляксеевіч, акрамя новых уражанняў і тэм для будучых твораў, павязе сувенір, які зроблены ўдзельнікамі Цэнтра рамёстваў Гомельскага раёна.
Праграма “Славянскіх літаратурных дажынак” была вельмі насычаная на падзеі. Адбыліся шматлікія сустрэчы аматараў мастацкага слова з паэтамі і пісьменнікамі з трох краін, прэзентацыя міжнароднага альманаха “Літара”, беларуска-ўкраінскага зборніка “Тічія” і выдання Гомельскага абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі “Літаратурная Гомельшчына”. Значнай падзеяй у культурным жыцці стаў фестываль-свята літаратуры, мастацтва і народных традыцый “На зямлі Кірылы Тураўскага” ў Жыткавічах. А выступленні літаратараў трох краін сталі добрым падарункам гамяльчанам і гасцям на святкаванні Дня горада над Сожам…
Сёлета “Славянскія літаратурная дажынкі” азнаменаваліся і новай узнагародай Гомельскага абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі — “Вернасць слову”. У ліку першых, хто яе атрымаў, — пісьменнік, перакладчык, настаўнік моладзі Міхаіл Болсун.
На свяце мастацкага слова Гомельскі раён гучаў неаднаразова: нашы землякі прэзентавалі новыя кнігі паэзіі, як, напрыклад, жыхар пасёлка Паляна Чонкаўскага сельсавета Валерый Вятошкін. Яна Васькевіч з Цярухі, студэнтка філалагічнага факультэта Гомельскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Францыска Скарыны, удзельнічала ў V Міжнародным форуме маладых літаратараў і аматараў мастацкай творчасці, увайшла ў лік пераможцаў конкурсу “Маё слова”. А на ўрачыстым адкрыцці выступілі артысты Цэнтра культуры Гомельскага раёна.
Ірына ГРАМЫКА. Фота аўтара.